نخستین
جلسه ستاد ملی راهبری حمایت از جنگل‌های زاگرس به ریاست معاون اول رییس جمهور
برگزار شد.
نخستین
جلسه ستاد ملی راهبری حمایت از جنگل‌های زاگرس به ریاست معاون اول رییس جمهور
برگزار شد.
به
گزارش پایگاه اطلاع رسانی اداره کل منابع طبیعی وآبخیزداری استان همدان به نقل از
مرکز اطلاع‌رسانی دولت و سازمان جنگل‌ها دکتر جهانگیری با تاکید بر اهمیت صیانت
از منابع‌طبیعی اعم از جنگل‌ها و تالاب‌های کشور، گفت: جنگل‌های زاگرس از
کانون‌های حیات و زندگی در ایران است و حفاظت از این جنگل‌ها که نقش
بسزایی در حیات منطقه و نسل‌های آینده دارد، باید دغدغه و وظیفه همه
دستگاه‌های حاکمیتی و مردم باشد.
معاون
اول رییس جمهور با اشاره به اینکه موضوع حمایت از جنگل‌های زاگرس جزو اولویت‌های
نخست کشور است که همه روی آن تفاهم و اشتراک نظر دارند، گفت: این واقعیت که
آب، خاک و حیات بخش وسیعی از ایران به جنگل‌های زاگرس وابسته است، نشان می‌دهد
که باید برای حفاظت از این منابع ارزشمند، همه تلاش خود را به کار گیریم.
وی
با اشاره به مطلب بیان شده از سوی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در خصوص مادر
یکی از جوانانی که در مهار آتش‌سوزی اخیر در این استان جان خود را فدا کرد، گفت:
وقتی مادری با اشاره به نام فرزندش البرز می‌گوید " البرز را برای حفاظت از
زاگرس دادم" نشان می‌دهد که موضوع صیانت از جنگل‌ها، موضوعی مهم برای مردم
و افکار عمومی است که نیازمند فداکاری در این زمینه است.
دکتر
جهانگیری با توجه به دستور رئیس جمهور بر تشکیل کمیته‌ای برای انجام سیاست‌گذاری
و هماهنگی به منظور حمایت از جنگل‌های زاگرس تاکید کرد و گفت: دبیرخانه
این کمیته باید در سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور باشد که بتواند با کمک سایر
دستگاه‌ها در این زمینه اقدامات موثر انجام دهد.
معاون
اول رییس جمهور اظهار داشت: تدوین سند جامعی با عنوان حفاظت و احیای جنگل‌های
زاگرس یک ضرورت است. در این سند باید فهرست موضوعات اصلی درباره جنگل‌های زاگرس
تهیه و مسئول هر یک از موضوعات مشخص شود و به طور دقیق تعیین شود که چه
دستگاه‌هایی و ظرف چه زمانی باید وظیفه واگذار شده را به انجام برساند. پس از
تهیه این سند جامع با در نظر گرفتن جوانب حقوقی می‌توان آن را در دولت تصویب کرد
یا اگر لازم بود آن را به مجلس فرستاد تا پشتوانه قانونی نیز پیدا کند.
وی
به موضوع آفت و بیماری درختان بلوط در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت:
این موضوع که باعث شده تا بیش از یک میلیون و ۴۵۰ هزار هکتار از پهنه ۶ میلیون هکتاری جنگل‌های
زاگرس دچار آفت شود، اتفاق ناخرسندی است. سازمان جنگل‌ها و مراتع باید به
طور ویژه روی مسئله آفت و بیماری متمرکز شود و بطور مرتب گزارش‌های خود
از نتیجه اقدامات و مطالعاتشان را در اختیار ستاد قرار دهد. در این زمینه با
کمک سازمان برنامه و بودجه می‌توان از محققان خارجی نیز استفاده کرد اما
باید خروجی این مطالعات و اقدامات در آینده نشان از مسلط شدن به اوضاع
و کم شدن سطح گسترش آفت باشد.
دکتر
جهانگیری با تاکید بر اینکه موضوع آتش‌سوزی و اطفاء حریق مربوط به ستاد
مدیریت بحران در وزارت کشور و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
و همکاری استانداری‌ها است، گفت: آتش‌سوزی در جنگل‌ها بصورت عمدی یا غیرعمدی
روح مردم را آزار می‌دهد. موضوع اطفاء حریق و تجهیز به امکانات مورد نیاز
موضوعی جدی است و ستاد مدیریت بحران و حوادث غیرمترقبه نیز باید
همانطور که برای سیل و زلزله دستورالعمل‌های خاص دارد برای مهار آتش‌سوزی در
جنگل‌ها نیز با حساسیت دستورالعمل تهیه کند.
معاون
اول رییس جمهور افزود: به منظور تسریع در اطفاء آتش‌سوزی‌ها باید با مدیریت ستاد
بحران، تجهیزات بالگردی و هوایی در استان‌ها مستقر شوند. اگرچه ممکن است که
حوادث آتش‌سوزی تلفات کمتری از سیل و زلزله داشته باشد اما از بین رفتن
درختان بلوط و پوشش گیاهی نیز ضایعه بزرگی است. اینکه یک درخت بلوط به ۵۰ تا ۱۰۰ سال زمان برای رشد و نمو
نیاز دارد، نشان از ضرورت حفاظت از این درختان و اهمیت این جنگل‌ها دارد.
وی
ضرورت موضوع آبخوانداری و آبخیزداری را نیز در مقطع کنونی با اهمیت دانست
و گفت: این سیاست جزو مهمترین سیاست‌های دولت است که بودجه خوبی نیز برای
احیای آن در نظر گرفته شده است.
دکتر
جهانگیری بر تجهیز سازمان هواشناسی در منطقه زاگرس به منظور دستیابی به آخرین
اطلاعات مربوط به تغییرات آب و هوایی تاکید کرد و گفت: مشارکت مردم در موضوع
حمایت از جنگل‌ها از اولویت‌ها است و باید در ستاد ملی راهبری حمایت از جنگل‌های
زاگرس نیز سمن‌های فعال محیط‌زیستی حضور داشته باشند. مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد
به درستی حساسیت ویژه‌ای نسبت به محیط زیست کشور دارند و هر چند ممکن است به
دولت نقدهایی هم داشته باشند اما از دل این نقدها است که برنامه‌ریزی و جهت‌گیری
درست انجام می‌شود.
وی
افزود: تقویت نیرو و یگان حفاظت از جنگل‌ها هم موضوع مهمی است که باید جدی
گرفته شود. بسیار تاثربرانگیز است که گفته می‌شود درصد زیادی از آتش‌سوزی‌ها به
طور عمدی است. استانداران محترم می‌توانند در این خصوص راهکارهای مناسبی به ستاد
ارائه کنند.
دکتر
جهانگیری با اشاره به اینکه منطقه جنگلی زاگرس منابع بسیار زیادی برای بهره‌برداری
دارند، گفت: رشته کوه زاگرس از شمال غرب کشور تا جنوب شرق را در بر می‌گیرد و علاوه
بر معادن، گیاهان دارویی در این منطقه به وفور وجود دارد که درآمدزا است
و می‌توان با تفاهم با مردم علاوه بر کمک به اقتصاد خانوارها، بخشی از
درآمدهای ناشی از صادرات گیاهان دارویی را برای نگهداری و پایداری این مناطق
استفاده کرد.
معاون
اول رییس‌جمهور در عین حال افزود: هرگونه بهره‌برداری از منابع‌طبیعی باید با
ضوابط سخت‌گیرانه توام باشد که به آب، خاک و هوا آسیبی نرسد، اصول این
قراردادها نیز باید در دبیرخانه ستاد تهیه شود.
وی
به موضوع سوزاندن درختان توسط خانوارهایی که در داخل عرصه جنگلی زاگرس زندگی می‌کنند
اشاره کرد و گفت: دولت می‌تواند سوخت این خانوارها را تأمین کند
و استانداری‌ها باید راهکارهای مناسب در این خصوص ارائه دهند.
** خودنمایی جنگل‌های زاگرسی در 11 استان کشور
در
این جلسه که وزرای جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی، تعاون، کار و رفاه
اجتماعی و استانداران لرستان و کهگیلویه و بویراحمد حضور داشتند،
رییس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گزارشی به مشخصات عمومی
و جغرافیایی منطقه زاگرس پرداخت و گفت: جنگل‌های زاگرس 11 استان کشور
را در برگرفته و از استان آذربایجان غربی آغاز و تا فیروزآباد فارس
امتداد دارد.
مسعود
منصور با بیان اینکه جنگل‌های زاگرس 6 میلیون هکتار وسعت دارد، افزود: این
میزان جنگل در حدود 30 میلیون هکتار از مساحت کشور پراکنده است.
مسئول
اول منابع‌طبیعی کشور همچنین گفت: رویشگاه منطقه زاگرس 10 میلیون نفر جمعیت
و 27 هزار پارچه آبادی را در بر می‌گیرد و 5400 روستا در داخل جنگل‌های
زاگرس وجود دارد و زندگی آنان مستقیم وابسته به این جنگل است.
منصور
اضافه کرد: 40 درصد نزولات جوی، 35 درصد از آب‌های جاری با قدرت نفوذ 50 میلیارد
متر مکعب آب و وجود 42 سد مخزنی با حجم ذخیره 34 میلیارد مترمکعب نقش بسزایی
در تنظیم چرخه آب کشور دارد.
وی
در ارائه گزارشات خود به معاون اول رییس جمهور یادآور شد: 180 گونه درختی
و درختچه‌ای، بیش از 25 گونه جنگلی و مرتعی، 70 درصد عشایر کشور، 50 درصد
واحد دامی و وجود قابلیت‌های اکوتوریستی و طبیعت‌گردی، توسعه گیاهان دارویی،
پرورش آبزیان و زنبور عسل در حوزه زاگرس وجود دارد.
منصور
در ادامه سخنان خود در اولین نشست ستاد ملی راهبری حمایت از جنگل‌های زاگرس به
مشکلات و چالش‌های موجود در این بخش اشاره کرد و گفت: تغییرات اقلیمی
و پیامد آن کاهش بارندگی، خشکسالی‌های مداوم، وجود دام مازاد در منطقه، حریق
جنگل‌ها و مراتع، زراعت در زیر اشکوب جنگل، تخریب و تصرف، فرسایش خاک
و سیل و وجود آفات و بیماری‌ها مهمترین مشکلات و تهدیدهای
حال حاضر جنگل‌های زاگرس به شمار می‌روند.
رییس
سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در خاتمه، مهمترین اقدامات شاخص این
سازمان را تهیه نقشه منابع‌جنگلی، هدف‌گذاری برای اتمام کاداستر اراضی تا
پایان سال 1400، افزایش سطح ذخیره‌گیاهان جنگلی، اجرای عملیات آبخیزداری، جلب
مشارکت مردم، استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی، تشدید اقدامات حفاظتی، پایش مستمر
و کنترل آفات و بیماری های جنگلی و تغییر الگو و تامین سوخت
خانوارهای ساکن در این منطقه نام برد.
***
شایان
ذکر است، پیش از شکل‌گیری اولین نشست ستاد ملی راهبری حمایت از جنگل‌های زاگرس،
دکتر کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی در اواخر آبان ماه سال جاری در نامه‌ای به دکتر
حسن روحانی از شکننده‌بودن اکوسیستم جنگلی زاگرس بر اثر تغییرات اقلیمی، جمعیت
انسانی و حضور بیش از دام در عرصه خبر داد و گفت: سازمان جنگل‌ها در
سطوح بین المللی (با همکاری فائو) و در سطوح ملی و استانی (با انعقاد
قراردادهای پژوهشی با مراجع دانشگاهی و تحقیقاتی و مبادله تفاهم‌نامه با
استانداران استان‌های زاگرسی) اقدامات در خور توجهی را انجام داده است.
وزیر
جهاد کشاورزی در این نامه آورد: علیرغم تلاش‌های وزارت جهاد کشاورزی در راستای
تحقق اهداف مرتبط با شاخص‌های مدیریت پایدار جنگل و حفاظت از این اکوسیستم
جنگلی، مجموع اقدامات انجام شده در مقایسه با وسعت جنگل‌ها و میزان خسارت
وارده کافی نبوده و با توجه به خشکیدگی و بیماری درختان جنگلی زاگرس از
ریاست جمهوری درخواست کرد برای حمایت، تقویت و تاب‌آوری بیشتر این جنگل‌ها
کمیته ملی راهبری حمایت از جنگل‌های زاگرس با مسئولیت معاون اول ریاست جمهوری
و دبیری وزارت جهاد کشاورزی و عضویت برخی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های
اجرایی مرتبط تشکیل شود.